NWB WANDELEN

Een vage afdruk op een deurknop, een plukje haar op de vloer, of een stukje verf op een schoenzool, voor een forensisch onderzoeker zijn dit geen willekeurige details, maar mogelijke sleutels tot het oplossen van een misdrijf. Het vakgebied is complex, specialistisch en tegelijkertijd van onschatbare waarde in het strafrechtelijk onderzoek. Maar wat houdt het werk van een forensisch onderzoeker precies in?

 

Wat doet een forensisch onderzoeker?

In de basis is een forensisch onderzoeker een wetenschapper met een bijzonder doel: het vinden van de waarheid. Met behulp van natuurkunde, scheikunde, biologie of technologie analyseren zij sporen die gelinkt zijn aan strafbare feiten.

Dat kan variëren van het onderzoeken van bloedvlekken tot het analyseren van digitale apparaten. Het werk is nauwkeurig en soms zelfs routineus, maar geen enkele zaak is hetzelfde, elke situatie vraagt om een andere aanpak.

 

Het onderzoek op de plaats delict

Wanneer zich ergens een misdrijf heeft voorgedaan, is het aan de forensisch onderzoeker om de locatie tot in de kleinste details te inspecteren. Ze betreden de ruimte meestal nadat de situatie veilig is gesteld door de politie. Dan begint het zoekwerk: naar vingerafdrukken op een lichtschakelaar, haarsporen op een bank, of glassplinters die verraden waar iemand zich bevond op het moment van het incident. Alles wordt met uiterste zorg vastgelegd, gemarkeerd, gefotografeerd en veiliggesteld. Geen detail mag over het hoofd worden gezien.

 

Sporen verzamelen is precisiewerk

Het verzamelen van forensisch bewijs is een uiterst nauwkeurig proces. Ieder stukje materiaal moet verpakt worden op een manier die vervuiling of beschadiging uitsluit. Handschoenen, speciale verpakkingen, steriele instrumenten. Alles is gericht op het behouden van de integriteit van het bewijs. Een klein foutje kan later in de rechtszaal verstrekkende gevolgen hebben. Eenmaal veilig opgeborgen, gaat het materiaal mee naar het laboratorium voor verdere analyse.

 

Analyse in het laboratorium

In het lab worden de verzamelde sporen onderworpen aan geavanceerde onderzoekstechnieken. Denk aan DNA-profielen die worden vergeleken met databanken, chemische analyses van verfsporen, of het onder de microscoop onderzoeken van vezels. Bij digitale forensica gaat het bijvoorbeeld om het uitlezen van telefoons, het herstellen van verwijderde bestanden of het traceren van IP-adressen. Het doel is om elk stukje informatie om te zetten in harde feiten.

 

Rapporteren met precisie

De bevindingen van de analyse worden niet alleen mondeling besproken, maar vastgelegd in uitgebreide rapporten. Deze verslagen moeten helder, nauwkeurig en objectief zijn. Een advocaat of rechter moet de informatie kunnen begrijpen, zonder specialistische voorkennis. Het rapport vormt de basis voor vervolgstappen in het strafproces en wordt soms letterlijk lijn voor lijn besproken in de rechtbank.

 

Samenwerking met andere experts

Forensisch onderzoekers staan zelden alleen. Ze maken deel uit van een groter netwerk van professionals. Denk aan rechercheurs, juristen, artsen en forensisch pathologen. Het werk vraagt daarom niet alleen om wetenschappelijke kennis, maar ook om sterke communicatieve vaardigheden. Soms adviseert een forensisch onderzoeker ter plaatse over hoe sporen het best veiliggesteld kunnen worden. In andere gevallen staat hij of zij zelf in de rechtbank als getuige-deskundige.

 

Verschillende specialismen binnen het vak

Het vakgebied forensisch onderzoek is breed en kent talloze specialisaties. Sommige onderzoekers richten zich volledig op DNA en biologische sporen. Anderen duiken juist in de wereld van malware, datalekken en computercriminaliteit. Weer anderen werken met balistische gegevens of bestuderen verbrande resten om vast te stellen hoe een brand is ontstaan. Deze diversiteit maakt het vak boeiend, maar vraagt ook om voortdurende bijscholing en specialisatie. De wetenschap staat immers nooit stil, en daarmee het forensisch onderzoek ook niet.